Wydaje się, że niezależnie od sposobów definiowania subkultury w jej skład wchodzą następujące elementy: Względnie spójna grupa społeczna, w której na gruncie wspólnych zainteresowań i dążeń, a nieraz również norm, wartości i wzorów odpowiadających członkom grupy i ich obowiązujących wytwarzają się między nimi stałe więzi; Odrębność wyrażana przez zakwestionowanie całego systemu kulturowego lub niektórych jego elementów (tj. […]

Zgadzając się z przedstawionymi definicjami, można konkludować, że termin pasuje doskonale do opisania tych nieformalnych ruchów młodzieżowych, które oprócz negacji zastanych wzorców proponują inne, w ich mniemaniu ważniejsze i cenniejsze systemy wartości i wzorce zachowań. Najlepszym przykładem kontrkultury jest, lub raczej był, ruch hipisów, a także ruch punk w późniejszym okresie jego istnienia. Mnogość nieformalnych […]

W świetle tych informacji najtrafniejszym polskim odpowiednikiem terminu subkultura jest podkultura. W obydwu przypadkach przedrostek wartościuje całe określenie negatywnie i obydwa pojęcia kojarzą się z czymś gorszym, innym, a przez to złym i niebezpiecznym. W powszechnej opinii subkultura kojarzy się często z nieprzystosowaniem lub wręcz z patologią społeczną. Podobne spostrzeżenia znajdujemy u M. Pęczaka: „W latach […]

Podobnie, dość ogólnie pisze M. Filipiak: „Subkultura w ujęciu opisowym określa wyodrębniony według jakiegoś kryterium (etnicznego, zawodowego, religijnego i demograficznego) segment życia społecznego i jego kulturę. Można więc mówić na przykład o subkulturze jakiejś grupy etnicznej (na przykład amerykańskich Murzynów) (…). W takim ujęciu subkultura jest segmentem kultury i nie podlega wartościowaniu na zjawiska kulturowe […]

R. Dyoniziak w swojej książce definiuje hasło w ten sposób: „Gdy wiele jednostek ma problemy i gdy na gruncie wspólnych zainteresowań i dążeń powstają dość trwałe więzi między rówieśnikami, którzy tworzą im tylko odpowiadające i ich tylko obowiązujące normy, wartości i wzory, to pewna całość tych norm, wartości i wzorów stanowi podkulturę danej zbiorowości” (Dyoniziak […]

Kontestacja spontaniczna i celowa – kontestację spontaniczną można określić mianem sytuacyjnej – dotyczy konkretnych problemów czy wydarzeń, podczas gdy kontestacja celowa jest rezultatem istniejącego już ruchu posiadającego pewną ideologię. Kontestacja radykalna i umiarkowana – kryterium podziału zależy tu od środków, jakie obiera dana grupa w celu przeprowadzenia protestów bądź zmian – mogą być one radykalne lub […]

Sam proces kontestacji dość precyzyjnie określiła A. Jawłowska: „Kontestacja kultury jest jednocześnie jej odrzuceniem i reinterpretacją, a także tworzeniem nowego, wykraczającego poza zastane systemy rodzaju ekspresji” (Jawłowska 1975: 296) M. Filipiak wyróżnia dwie drogi realizacji postulatów stawianych przez młodych kontestatorów: Ulepszenie, uzupełnienie zastanych wzorców zachowań i norm (w przypadku ruchów twórczych, kreatywnych – alternatywnych). Negację i niszczenie […]

Termin kontestacja nierozerwalnie wiąże się z ruchami młodzieżowymi. To właśnie częściowa bądź całkowita negacja – sprzeciw młodego pokolenia wobec wzorów, wartości i wymagań stawianych im przez społeczeństwo prowadzi do powstawania, rozwoju i funkcjonowania grup subkulturowych. Słowo pochodzi od łacińskiego contestari – protestować, przeczyć, kwestionować. Według Filipiaka oznacza kwestionowanie czegoś, a także różnorodne formy sprzeciwu, który […]