Młodzi ludzie pełnią rolę odkrywców wiedzy wówczas, kiedy dokonują obserwacji określonych zjawisk; przeprowadzają wywiady, doświadczenia i próby, a następnie opisują je, analizują i wyjaśniają. Uczestnicy obozów występują w roli użytkowników wiedzy wtedy, gdy zadania wymagają od nich przeprowadzania takich operacji myślowych, jak szeregowanie, klasyfikacja, porównywanie, abstrahowanie, uogólnianie, konkretyzowanie, inicjatywa, pomysłowość, twórcze podejście do nabytej wiedzy i jej wykorzystanie do celów pożądanych społecznie. Omawiane role społeczne mogą być pełnione łącznie, np. role użytkowników wiedzy w oderwaniu od innych nie miałyby sensu. Z punktu widzenia celów obozów wędrownych istotne jest wprowadzenie uczestników w cały system ról społecznych, związanych ze zdobywaniem i użytkowaniem wiedzy. Oto przykład zaczerpnięty z wakacyjnej wędrówki, której celem było ukazanie związku biografii Marii Konopnickiej z tematyką jej utworów.
