Uczestnicy wędrówek wakacyjnych zgodnie ze swoimi zainteresowaniami, zamiłowaniami, postępami w nauce, zdolnościami artystycznymi, doświadczeniami krajoznawczo-turystycznymi i dążeniami poznawczymi występują w czasie trwania obozów w różnych rolach społecznych. Przede wszystkim pełnią rolę członków zespołów obozowych. Do powodzenia pracy zespołowej nie wystarczy, aby każdy uczestnik brał udział w zadaniach obozowych. Konieczne jest spełnienie warunków, które zapewniają czynne zaangażowanie w realizację wspólnych celów. Do warunków tych należą: ścisła współpraca członków zespołów, udział w samorządnej organizacji obozów, odpowiedzialność za podjęte zadania. O członkach obozów wędrownych, którzy samodzielnie zdobywają informacje potrzebne do osiągnięcia celów mówimy,’że występują w roli poszukiwaczy wiedzy. Wyróżnia się trzy warunki, które wskazują, że nie ograniczają się oni w swej aktywności poznawczej do wykonywania zwykłych zadań, lecz pełnią tę rolę. Przede wszystkim muszą podjąć dobrowolnie zadania poznawcze, mieć swobodę w doborze czynności poznawczych oraz związanych z nimi źródeł informacji. Ponadto wyniki aktywności poznawczej poszukiwaczy wiedzy muszą być ujawnione, wykorzystane i ocenione przez pozostałych uczestników. Rola poszukiwaczy odnosi się do wiedzy lub doświadczenia, które zostały już przez innych zgromadzone i utrwalone, a zadanie uczestników obozów polega jedynie na dotarciu do odpowiednich źródeł informacji oraz dokonaniu selekcji, a następnie syntetycznego lub analitycznego opracowania.
