Przez optymalizację rozumie się osiąganie maksymalnych efektów w konkretnych warunkach. Nie można traktować jej jako pojęcia uniwersalnego. Trzeba ją wiązać z zasobem możliwości, jakimi dysponują organizatorzy, zwłaszcza kierownicy i uczestnicy obozów wędrownych. Rozwiązanie uznane za optymalne w konkretnej sytuacji nie będzie nim w zmienionych warunkach. „Optymalizacja” wakacyjnych wędrówek młodzieży szkolnej nie stanowi nowej formy ich organizacji, przeprowadzania i podsumowywania; jest swoistą zasadą działań kierowników i uczestników, zakładającą osiągnięcie w danych warunkach maksymalnych wyników. Przedstawiona dalej metodyka obozów wędrownych ze względu na jej uogólniony charakter odnosi się zarówno do górskich, jak i nizinnych obozów wędrownych dla młodzieży szkolnej, studenckiej, zrzeszonej w SKKT, PTSM, PTTK oraz pracującej. Ma ona pomóc organizatorom, kierownikom i uczestnikom obozów w przygotowaniu, przeprowadzeniu i podsumowaniu wyników. Pomoc ta ma swoisty charakter; przedstawione przykłady rozwiązań metodycznych spełniają funkcję modeli, nie zaś wzorów do kopiowania.
