Grupy młodzieżowe

Pojęcie subkultura będzie w tym opracowaniu używane zamiennie z określeniami nieformalne grupy młodzieżowe oraz ruchy młodzieżowe i kontrkultura. Opisywanie badanych przez nas społeczności kontrkulturowych podejmowano w literaturze naukowej z różnych pozycji. Pisze o tym m.in. M. Kalinowski: „W historii problemu występują – bez względu na stopień uniwersalności twierdzeń – trzy podejścia do analizy subkultur: Podejście konfliktowe, które postrzega subkultury młodzieżowe w kategoriach sprzeczności strukturalnej, prowadzącej do stałego konfliktu społecznego (najczęściej wchodzi w grę konflikt międzypokoleniowy lub klasowy);
Podejście strukturalne, opierające się na założeniu, iż subkultury młodzieżowe stanowią naturalny wytwór restrukturyzacji polegającej na przyspieszonej środowiskowej modyfikacji systemu kulturowego – kontestacje i bunt młodzieży bywają wyjaśniane w kategoriach pozytywnych jako próba adaptacji systemu kulturowego do nowych potrzeb wchodzącego w dorosłe życie pokolenia; Podejście funkcjonalne, poszukujące wyjaśnień poprzez przyjęcie kategorii funkcji i dysfunkcji w odniesieniu do określonych elementów kultury” (Kalinowski 1998: 19). Najciekawsze teorie socjologiczne zajmujące się wyjaśnianiem zjawisk subkul- , tury młodzieżowej powstały na styku trzech podejść, łącząc elementy dwóch, lub : czasem wszystkich z nich” (A. Cohen 1955; D. Riesman 1971; R. K. Merton 1982).