Czas wolny w kulturze fizycznej

W tym ujęciu różnorodne formy kultury fizycznej (z wyjątkiem sportu wyczynowego) stanowiące zarazem propozycje spędzania czasu wolnego mają przede wszystkim charakter autoteliczny (stanowią cel sam w sobie); są skierowane na doskonalenie własnej osoby w myśl koncepcji przyjętych w owych formach. Do tychże form można zaliczyć cztery oferty przedstawiane przez instytucje społeczne, które za pomocą swojej działalności starają się przede wszystkim albo przy okazji wychowywać. Mam na myśli szkołę oraz różnego rodzaju organizacje lokalne – młodzieżowe i studenckie, ogniska TKKF, kluby turystyczne, ośrodki rekreacji ruchowej itp. W tym przypadku ukierunkowane przez specjalistów spędzanie czasu wolnego związane jest z wychowaniem i doskonaleniem osobowości. A zatem u podstaw tej formy spożytkowania czasu leżą założenia o charakterze pedagogicznym. W związku z tym w większym lub mniejszym zakresie dąży się, w zależności od rodzaju instytucji, do wytworzenia nawyków bezpośrednio lub pośrednio związanych z doskonaleniem zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego, wskazuje na nieodzowność kształtowania odpowiednich sprawności, nastawienia woli i postaw umożliwiających stosowanie zasad higieny, namawia do systematycznego wzbogacania i pogłębiania wiedzy o własnym organizmie i możliwych drogach jego rozwoju. Kiedy zaś mamy do czynienia z indywidualnymi formami spędzania czasu wolnego, to oczywiście zmienia się ich charakter, tracą one wydźwięk pedagogiczny, chociaż ostateczne cele mogą być podobne lub takie same. Na koniec zaprezentowanych rozważań nasuwa się wniosek, że wybranie jednej z form spędzania czasu wolnego w obrębie kultury fizycznej między innymi może (chociaż nie musi) przyczynić się do stworzenia warunków do rozwoju osobowości dojrzałej, do wykształcenia zdrowia pozytywnego (Demel 1968). Może też przyczynić się nie tylko do rozbudzenia potrzeby rozwoju i doskonalenia ciała, ale także do stworzenia wielu istotnych możliwości działania o kulturotwórczym charakterze. Istotną rolę w tym względzie odegrać może wychowanie do czasu wolnego w jego różnorodnych formach.