Uczestnictwo dzieci i młodzieży w działalności turystycznej

Motywacja jest mechanizmem uruchamiającym zachowanie człowieka, nadającym mu energię oraz określającym kierunek funkcjonowania. Motywy działania nierozerwalnie związane są z potrzebami człowieka. Motyw interpretowany jako świadomie przeżywana w pełny, całościowy sposób przez człowieka intencja czy zamiar daje możliwość realizacji potrzeb i oczekiwań człowieka. W ujęciu L. Erdmana (1987) oraz R. Winiarskiego (1988) motywy udziału w rekreacji są wykładnią potrzeb psychicznych, biologicznych oraz społecznych. Argumentacja uczestnictwa w rekreacji w czasie wolnym jest rozmaita – stwierdza L. Erdman (1985), sugerując możność występowania czynników zdrowotnych, kompensacyjnych, poznawczych, a także irracjonalnych.
Encyklopedia popularna PWN (1995) definiuje potrzeby człowieka na gruncie psychologicznym, wskazując, że jest to potencjalny lub rzeczywisty stan braku czegoś, co jest niezbędne do utrzymania osobnika przy życiu, umożliwienia mu rozwoju, utrzymania określonej roli społecznej. W podobnym duchu określa „potrzeby” W. Okoń (1984) w Słowniku pedagogicznym. Potrzeby określać można hierarchicznie. Według A.H. Maslowa składają się one z pięciu kategorii. Najniżej znajdują się potrzeby fizjologiczne, a następnie – hierarchicznie wyżej – potrzeby bezpieczeństwa, przynależenia i miłości, godności i szacunku oraz samorealizacji. Zaspokojenie potrzeb niższego rzędu jest warunkiem zaspokajania potrzeb wyższego rzędu. Według systemowej klasyfikacji potrzeb turystycznych T. Kocewskiego (1978) możemy wyróżnić: potrzeby rozwoju, potrzeby aktywnej rekreacji, potrzeby estetyczne, potrzeby recepcji kultury.